Những ngày thơ ấu, đến mùa nước lũ, tôi được cậu Năm dẫn ra cánh đồng làng cùng với đám trẻ quê để thả lưới, đặt lờ bắt cá. Cậu tôi rất khoái ăn cá nhét nên tìm mọi cách để bắt chúng. Cậu cho biết: cá nhét ở miền Trung giống như cá chạch ở miền Tây Nam bộ, thường sống ở ao, hồ, ruộng trũng, nhất là những nơi có nhiều bùn.
Cá nhét rất giàu dinh dưỡng, được người miền Trung chế biến nhiều món ăn hấp dẫn như: nướng chấm mắm gừng, xào sả ớt, nấu lẩu, cháo, canh chua, kho rim với lá gừng, lá nghệ... cá nhét đang mang trứng, nấu ngọt nêm lá gừng là món đặc sản ở miền quê đất Quảng, ăn rất thơm, bùi béo và ngọt lịm. Tuy nhiên, với tôi, món cá nhét um với chuối chát, ngò tàu là hấp dẫn nhất. Mẹ tôi bắt cá nhét đã nhốt trong lu từ mấy ngày trước cho sạch ruột, rồi bỏ vào nồi nước ấm để cá vùng vẫy cho ra bớt nhớt. Sau đó, mẹ dùng tro bếp vuốt từng con cho hết nhớt, rồi rửa lại thật sạch bằng nước lã. Để ráo nước, ướp cá bằng muối hầm, bột ngọt, tiêu, ớt, hành tím... độ mươi phút thì cho vào soong phi dầu nóng với tỏi um qua, sau đó, cho chuối chát xanh đã xắt vào, đảo nhẹ. Khi vừa chín, chế thêm ít nước sôi đủ dùng. Khi sôi lại, nêm nếm vừa ăn, bỏ thêm rau hổ điếc, ngò tây và nhấc xuống. Món này đạt yêu cầu khi thấy da cá nứt nẻ, béo ngậy, nước ngọt màu trắng đục hay vàng của nghệ.
Ngày nay, cứ mỗi lần tiết trời tháng chín, tháng mười mưa gió ào ào qua khu phố trọ, tôi không sao quên được hình ảnh theo cậu ra đồng bắt cá ngày xưa.
Mỹ Nữ