Ngày chớm thu, trời se lạnh, hẹn bạn bè tụ tập quán ốc vỉa hè, cầm từng con ốc nóng hổi, thơm bừng mùi gừng, sả, ớt hòa quyện…là nét độc đáo trong ẩm thực của người Việt. Cái lạnh của thời tiết bị xua tan, câu chuyện với bạn bè cũng thêm phần thân tình, vui vẻ.
Món ốc bày biện đẹp từ thị giác, màu đen của ốc, đỏ của ớt, xanh của lá sả, lá chanh, vàng của củ gừng tươi hấp dẫn thực khách. Nhìn đã thích mắt, khướu giác cũng cảm nhận thấy vị ngọt dai, giòn từ ốc, từ gia vị. Đến khi nếm món ngon từ ốc, vị giác được thỏa mãn... Thế nên, từ xưa tới nay, ốc luôn là thú ăn chơi tinh tế của người Việt.
Người Hà Nội ăn ốc cầu kì, chế biến món ngon từ ốc cũng khác biệt. Quán ốc vỉa hè thì nhiều lắm, nhưng quán ngon thì phải đến từ sớm, bởi lúc nào quán cũng đông đúc, không có chỗ chen chân. Ghế ngồi kê san sát, đến nỗi khách không phân biệt được bạn của ai, ngồi bàn nào. Chỉ biết, cùng cái thú ăn ốc ngon, thì ghé quán.
Quán ốc luộc, hấp, xào thì nhiều vô kể. Món dễ làm, đơn giản, quan trọng nước chấm của chủ hàng phải ngon, có vị khác biệt. Đây là những món phổ biến, ai cũng có thể làm, ăn quán nào cũng na ná như nhau. Nhưng không phải ai cũng biết, Hà Nội còn có những món ngon từ ốc cầu kì hơn, độc đáo hơn.
Bún ốc nguội
Bún ăn kèm nước chấm ốc phải đặt làm riêng từ gạo tẻ vừa mới xát, giá đắt hơn gấp đôi bún bán bình thường ngoài chợ. Ốc nhồi là loại ốc ăn rêu khe đá, thịt trắng ngần giá cũng đắt gấp đôi ốc nhồi ruộng. Ốc con nào con ấy đều chằn chặn, béo múp miệng, vỏ màu vàng hanh.
Giấm bỗng được lấy từ bỗng rượu nếp cái hoa vàng của làng Vân. Khi nước bỗng ngả màu vàng nhẹ là có thể chắt ra nấu bún ốc. Con ốc ngậm đầy hơi bỗng rượu, khi ăn có mùi say say.
Một đĩa bún trắng nõn, sợi bún mảnh, một bát nước chấm trắng đục, thả độ dăm con ốc nhồi to vừa phải, lẫn với màu đỏ của ớt chưng. Chấm miếng bún vào bát nước chấm thoang thoảng mùi giấm bỗng thấy trơn tuột, mát lành. Gắp một con ốc, chao, vừa giòn, vừa ngọt, không tí nhớt hay sạn cát, thật thấm thía.
Món bún ốc nguội không ăn cùng rau thơm, vì nước chấm ốc thanh dịu mà có mùi thơm gắt của rau thơm sẽ bị lạc vị, mất đi cái thanh tao vốn có.
Món bún ốc chấm nguội này phải ăn chậm mới cảm được độ ngon và công phu của người làm.Đằng sau bát bún đơn giản ấy là cả một sự kỳ công.
Quán bún ốc nguội ngon
Quán ốc bà Xuân: số 1 Hàng Chiếu
Quán bún ốc, nem ốc, chả ốc: số 3 Phù Đổng Thiên Vương
Giá mỗi bát bún ốc nguội từ 15.000 – 20. 000 đồng/bát
Nem ốc
Nem ốc phải ăn ngay lúc nóng hổi. Có thể dùng với nước chấm nem truyền thống nhưng thú vị hơn nếu kết hợp nem ốc với xốt mayonnaise hoặc tương ớt. Nem ốc có thể ăn với bún kèm rau sống, cũng có thể ăn “chơi”, để đầu lưỡi tận hưởng vị béo của thịt ba chỉ, vị thanh của giò sống, vị thơm cay của lá lốt, xương sông, hạt tiêu…
Điều đặc biệt cuốn hút ở món nem ốc là sự kết hợp giữa nguyên liệu dân dã với hương vị “rất Tây” - mayonnaise. Người ăn sợ không hợp vị, sẽ ngấy, ấy vậy mà thứ nước xốt này lại ăn nhập với nem ốc. Quết nem ốc vào đĩa xốt mayonnaise, cắn miếng nhỏ để nghe tiếng sừn sựt trong miệng thấy nem ốc sao giòn đến thế!
Cảm giác lạ miệng so với nem truyền thống là hương vị đồng quê từ ốc. Nhẩn nha miếng nem ốc, những ký ức tuổi thơ chợt ùa về...
Chả ốc
Món chả lại đòi hỏi cầu kỳ hơn nem ốc. Thịt ốc băm nhỏ trộn đều với thịt ba chỉ, mộc nhĩ, lá lốt, hành hoa…rồi khéo léo gói vào giấy bạc và đem nướng. Nước ốc ứa ra ngoài mép giấy, cháy bùng lên trong lửa xèo xèo như mời gọi. Hương thơm quyến rũ cứ thế lan tỏa làm cồn cào bụng người chờ đợi.
Ốc chín, người đầu bếp khéo léo cắt gói giấy thành bốn đường chéo, khẽ hé ra thành hình bông sen chúm chím. Giữa lòng bông sen bạc óng ánh đó, miếng chả ốc vàng ươm thơm ngậy, lấp ló những lát ớt hồng tươi. Xoáy một miếng chả vào bát nước chấm chua ngọt, nhấm nháp thêm cọng rau sống xanh non để cảm nhận thật đầy đủ vị chua, cay, mặn, ngọt nhưng vẫn không át đi cái cái mặn mòi khó quên của ốc.
Một đĩa nem ốc chỉ có chục chiếc bé bằng ngón tay, đĩa chả cũng chỉ bằng lòng bàn tay người lớn. Nem ốc, chả ốc không phải là món ăn để no mà chỉ là món để người ta ăn nhẩn nha, để trải nghiệm những cung bậc hương vị đa dạng, để vừa nhai miếng ốc giòn sựt vừa đoán xem nó có bao nhiêu mùi khác nhau. Con ốc lấm láp ngoài đồng ruộng, nhưng vẫn thanh cao và ý vị lắm. Nó thanh cao bởi chính cái khéo léo, cái nhẫn nại của người đầu bếp gửi vào trong từng món ăn dù thật đơn sơ, bình dị.
Quán nem ốc, chả ốc ngon
Quán bún ốc, nem ốc, chả ốc: số 3 Phù Đổng Thiên Vương
Giá mỗi đĩa từ 30.000 – 40.000 đồng/đĩa
Mỗi món ốc có cách chế biến khác nhau, hương vị hẳn nhiên cũng khác biệt. Nhưng thú ăn chơi của người Việt thì giống nhau. Hẹn bạn bè, cùng lai rai quán xá ngày cuối tuần, thưởng thức món ngon dân dã, mới thấm thía hương vị đồng quê tinh tế trong khẩu vị.