Các món ăn được chế biến từ ễnh ương rất hấp dẫn, giàu đạm, có vị ngọt bùi, beo béo, xương giòn và thơm ngon. Trước tiên, cho một lượng muối hạt vào thùng chứa ễnh ương đang sống, sau đó vừa bóp, vừa trộn đều cho chất nhớt ở da tuột ra, rồi đem rửa sạch nhiều lần và để ráo. Tùy theo món mà cắt miếng nhỏ hay để nguyên con. Nếu chế biến các món chả, rán, thì phải lột bỏ da. Có thể rán cả con, hoặc phết bột rán giòn; ễnh ương um sả, ễnh ương xào với đọt thiên niên kiện, ễnh ương xào lăn với nghệ... là các món hấp dẫn, thơm ngon. Muốn làm món chả ễnh ương, sau khi đã làm sạch (loại bỏ da), băm nhuyễn cả thịt lẫn xương và giã cho dẻo, thêm ít bột mì hoặc bột gạo, rồi tiếp tục giã cho bột và thịt quyện vào nhau. Cho hạt nêm, tiêu bột, muối tinh, lá chanh xắt chỉ, ớt... trộn đều cho thấm và vo viên tròn. Phi tỏi đập dập trong chảo dầu sôi, thả viên chả vào rán vàng. Có thể dùng chả viên này để nấu lẩu, làm nước nhưn ăn với bún. Tuy nhiên, ngon nhất và đơn giản nhất vẫn là món cháo ễnh ương.

Khi cháo nấu với gạo đã chín thì thả những "viên" chả ễnh ương đã chiên vào nồi, nêm gia vị và nhấc xuống, múc ra bát. Các loại rau thơm như ngổ điếc, ngò gai, hành lá xắt nhỏ, ớt, tiêu... vừa để trang trí tô cháo vừa giúp ngon miệng hơn. Ở miền núi, người ta cho thêm đọt cây thiên niên kiện vào nồi cháo, làm tăng thêm hương vị đặc trưng và bồi bổ sức khỏe.

Sau một buổi lội nước bụng đói mà có một bát cháo ễnh ương nóng thì thật tuyệt. Múc cháo đưa từ từ vào miệng, một mùi thơm thoang thoảng của "cỏ nội hương rừng", vừa ăn vừa thưởng thức vị ngọt, bùi thơm ngon của món cháo lạ mà ít người có dịp được thưởng thức.

Quốc Kỳ