Bông súng là loài cây dại mọc nơi ao hồ hoặc ở những thửa ruộng thấp vào mùa nước nổi. Loài cây này vươn lên theo nước lũ, nước càng dâng cao thì cuống lá, cuống hoa (dân quê gọi là cọng) càng dài. Lá trải rộng trên mặt nước và hoa vươn lên khỏi mặt nước trông rất đẹp.

Ở quê tôi có bông súng đỏ và bông súng trắng. Vào mùa nước lũ, các trai làng sau một ngày đánh lưới bắt cá thường mang về một bó bông súng như mang vẻ đẹp sông nước về nhà, vừa để cải thiện bữa cơm gia đình.

Người dân quê tôi thường làm nộm bông súng để tăng gia vị cho bữa cơm, vừa để cảm nhận vị ngon mang hương đồng gió nội. Các chú bác nông dân chiều chiều thích có đĩa bông súng trộn để đưa chén rượu xua tan mỏi mệt sau một ngày làm việc. Những người trẻ tuổi thích cái vị ngon dân dã của món ăn này nên thường gói chung vào nỗi nhớ quê nhà mỗi lúc đi xa.

Những bông súng vươn lên mặt nước bung nở mỗi sớm mai trở thành vẻ đẹp đồng quê đọng hoài trong ký ức mỗi người. Với những người xa quê, món ngon từ bông súng hòa trong nỗi nhớ về miền quê ngập tràn gió núi, thơm thảo từng con nước lớn ròng.

Bông súng thường lấy cọng làm món ăn. Hái bông súng là nhổ cọng hoa bó lại mang về. Cọng bông súng thường to, mọng nước có thể làm được nhiều món ăn mang đậm hương vị đồng quê. Bông súng muối làm dưa dùng để kho với cá, thịt rất ngon. Người ăn cảm nhận được vị ngọt thanh trong từng cọng bông súng muối vừa dai vừa mặn mà. Nhưng dễ làm nhất có lẽ là vẫn là nộm bông súng.

Cọng bông súng tước vỏ, rửa sạch ngắt thành đoạn ngắn, vắt chanh vào trộn đều cho mềm rồi gắp ra đĩa. Dầu ăn phi hành chín thơm cho thêm ít da heo xắt lát nhỏ và tôm khô, thêm chút gia vị cho thật thấm rồi chan đều lên đĩa nộm. Sau đó rắc một ít đậu phộng rang giã nhỏ và vài cọng rau thơm. Chuẩn bị một chén nước mắm ớt tỏi tùy khẩu vị là đã có món nộm bông súng ngon tuyệt.

Nộm bông súng đậm đà hương vị đồng quê - Ảnh: L.Q.T.

Đây là món ăn dễ làm, không tốn kém nhiều lại mang đậm hương vị đồng quê từ các thứ dùng làm món nên để lại ấn tượng sâu đậm trong ký ức người dân quê, nhất là những người con xa quê.

Ăn món nộm bông súng, người ăn cảm nhận được vị ngọt của phù sa và mát lành của sông nước đồng quê trong từng cọng bông súng. Vị chua của chanh cùng đậu phộng rang giòn béo thơm như mang theo cả nắng gió hòa vào vị ngon của phù sa sông nước để lại ấn tượng khó phai. Vị cay của ớt tươi và thơm thơm của hành ngò góp vào món nộm như trộn hơi ấm vườn nhà làm cho món ăn càng da diết mỗi lúc xa quê.

Tây nguyên đang mùa mưa, quê tôi đang đợi lũ về, thấp thoáng sau cánh đồng trắng nước là hình ảnh bông súng và thoảng hương vị thơm ngon của món nộm bông súng.

LÊ QUANG THỌ