Từ cây lạc tiên …
Cây lạc tiên có tên khoa học là Passiflora foetida, thuộc họ chùm gửi, trong dân gian thường được gọi là lạc tiên, hồng tiên (lạc tiên đỏ), quả long châu, nhãn lồng, dây lưới. Tên phổ biến nhất của lạc tiên là chùm bao vì quả được bọc trong một lớp bao lưới. Lạc tiên là loại dây leo, thân mềm, có nhiều lông thưa. Cây có nguồn gốc từ Nam Mỹ, hiện đã được trồng khắp thế giới.
Sự phổ biến của lạc tiên có nguyên nhân từ công dụng tuyệt hảo của nó: chữa bệnh mất ngủ, ngủ không ngon. Ngoài ra, lạc tiên còn có tác dụng an thần, giải tỏa căng thẳng thần kinh, lo âu, mệt mỏi.
Cách chế biến đơn giản nhất của lạc tiên là luộc ngọn non ăn trước khi đi ngủ vài giờ, để dược tính an thần của cây phát huy tối đa. Đọt non cũng có thể chế biến bằng cách nấu canh với tôm, thịt, cá. Lạc tiên có mùi thơm đặc biệt, vị hơi chua, giúp tăng cảm giác ngon miệng cho bữa ăn.
Để tăng hiệu quả an thần của lạc tiên, có thể sắc lạc tiên với những vị thuốc đông y như hạt sen, cam thảo, táo nhân sao … và uống hàng ngày.
Nước chiết từ lá lạc tiên có thể chữa bệnh ghẻ lở, loét, chấn thương ngoài da.
… đến “quả vàng” chanh dây
Một họ khác của lạc tiên thông thường là lạc tiên trứng, Cây cho quả hình trứng, có lớp lưới ở ngoài, da trơn hoặc nhăn nhẹ, thường được gọi với tên quen thuộc là mát mát hoặc chanh dây. Ruột trái cây này có chứa nhiều nước, vị chua, thơm, và có vô số hạt nhỏ.
Tùy màu vỏ trái mà lạc tiên trứng được chia thành 2 loại:
- Trái tím: vỏ màu tím đến tím sậm. Lạc tiên này có tua dây, nhánh và gân lá xanh.
- Trái vàng: vỏ màu vàng chanh. Trái lớn hơn dạng trái tím, có tua dây, nhánh và gân lá ửng đỏ tím. Đây là dạng chịu nóng, thích hợp với những vùng đồng bằng.
Nước ép chanh dây, ngoài tác dụng thanh nhiệt, giải nhiệt vì thành phần giàu vitamin C, cũng giúp bạn có một giấc ngủ ngon lành, không mộng mị.
Theo nghiên cứu của những nhà khoa học thì cây lạc tiên rất phù hợp với thổ nhưỡng của Việt Nam. Lạc tiên sinh trưởng tốt nơi đất đỏ bazan, đất đồi, đất bạc màu hay đất chua phèn. Hiện nay, lạc tiên đang được trồng trên diện rộng tại khu vực Tây Nguyên. Cách trồng trọt, chăm sóc đơn giản, khi thu hoạch cho năng suất cao, lại được thị trường ưa chuộng nên lạc tiên được coi là nông sản vàng của bà con nông dân.
Thụy Lâm