Cập nhật vào 11/08
Rượu nếp than hay rượu nếp cẩm là một loại rượu truyền thống nổi tiếng của đồng bào dân tộc ở Lai Châu. Cùng tìm hiểu về nguồn gốc, tác dụng và cách làm loại rượu đặc sản này nhé.
Nội dung chính
1. Nguồn gốc xuất xứ của rượu nếp than
Rượu nếp than hay còn gọi là rượu nếp cẩm là một loại rượu truyền thống của đồng bào dân tộc ở Lai Châu. Nếu ai có cơ duyên đặt chân đến mảnh đất núi rừng này thì ít nhất một lần nên thử rượu nếp than. Bởi loại rượu này không chỉ hấp dẫn về hương vị mà còn rất tốt cho sức khỏe, tăng sức đề kháng và làm đẹp da.
Đây cũng được coi như một món quà của núi rừng gửi đến du khách, để chế biến được một bầu rượu thơm ngon người dân Lai Châu trải qua một quy trình rất độc đáo, không giống như chưng cất rượu thông thường rượu nếp than chỉ cần ủ.
Rượu nếp than được làm từ loại hạt nếp có màu tím đen. Theo nghiên cứu thì đây là một giống lúa được trồng tại Trung Quốc cách đây hàng nghìn năm.
Được biết, nếp than là loại nếp này khá khó trồng, nó chỉ chiếm 10% so với các giống lúa gạo khác. Trong lịch sử Trung Quốc, nếp cẩm còn được gọi là gạo hoàng đế, gạo cấm vì chỉ có những người giàu nhất trong những người giàu mới có cơ hội thưởng thức loại gạo này.
2. Cách làm rượu nếp than Lai Châu
Nguyên liệu cần chuẩn bị
Nguyên liệu chính để làm món rượu nếp than Lai Châu bao gồm: Gạo nếp than, men rượu, rượu nếp. Với mỗi nguyên liệu lại có yêu cầu cụ thể riêng
Gạo nếp than (gạo nếp cẩm): Khi mua gạo nếp than bạn chú ý chọn những hạt gạo có độ căng, bóng và dài, hạt gạo có màu tím thẫm tự nhiên chứ không phải do nhuộm màu.
Tốt nhất bạn nên đến các siêu thị hoặc cửa hàng uy tín để chọn được cho mình nguyên liệu sạch và an toàn.
Men rượu: Nguyên liệu quan trọng nhất làm rượu nếp cẩm đó chính là men rượu. Bạn nên mua những loại men rượu truyền thống, được bào chế từ các loại thảo dược có đặc tính nồng, cay và nóng.
Thông thường các loại men được chọn có tên là men ngọt, bạn chú ý chọn những men còn mới, có màu sáng, không bị ẩm mốc. Việc lựa chọn men rượu tốt rất quan trọng bởi tác dụng của men là phân hủy tinh bột thành rượu, nếu bạn mua men kém chất lượng thì khi uống rượu nếp cẩm dễ bị ngộ độc, ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.
Rượu nếp: Bạn nên lựa chọn rượu nếp với nồng độ cồn từ 38 – 40 độ. Trường hợp tửu lượng của bạn kém thì có thể chọn rượu nếp nồng độ 35 là hợp lý.
Các bước ngâm rượu
Bước 1: Sơ chế nguyên liệu
Bước đầu tiên trong cách làm rượu nếp than đúng chuẩn Lai Châu để uống ngon là bạn cần tiến hành sơ chế nguyên liệu:
- Gạo nếp than: Bạn nhặt sạch những hạt sâu hỏng, hạt thóc còn sót lại sau đó đem vo sạch và ngâm 1 đêm để gạo nở và mềm hơn.
- Men rượu: Bạn sử dụng dao bỏ lớp ngoài (trấu và màng) của men rượu ngọt sau đó tiến hành giã nhuyễn phần men này để tạo thành lớp bột nhuyễn. Chia bột men rượu thành 2 phần bằng nhau.
- Lọ thủy tinh: rửa sạch rồi lau khô
Bước 2: Nấu cơm nếp than
Bạn tiến hành nấu cơm nếp cẩm. Bạn lấy phần gạo đã được ngâm rồi bỏ vào nồi, sau đó bạn cho 1 chút nước xăm xắp, lưu ý không cho quá nhiều nước quá để tránh tình trạng cơm bị nhão.
Trong quá trình nấu bạn cần thường xuyên mở vung nồi để xem cơm chín chưa, trường hợp cơm bị khô quá thì bạn cho ít nước sôi vào đun tiếp đến khi cơm chín hẳn. Sau khi cơm đã chín thì bạn lấy thìa đơm cơm ra trải đều ra mâm để cơm được nguội.
Bước 3: Trộn men rượu với cơm nếp than
Bạn lấy 1 phần men rượu trộn cùng với cơm nếp cẩm. Khi trộn bạn cần trộn thật đều tay để tất cả phần cơm đều được bao bọc bởi lớp bột men tán nhuyễn.
Bước 4: Cho nếp than vào lọ thủy tinh
Bạn cho 1 phần cơm nếp than đã được trộn men vào trong bình thủy tinh chuẩn bị sẵn. Sau 1 lớp cơm bạn lại rắc 1 lần bột men rượu cho tới khi hết men rượu thì thôi. Cuối cùng bạn đóng nắp bình thật chặt là được.
Bước 5: Cách ủ rượu nếp than Lai Châu
Sau khi đã cho tất cả các nguyên liệu vào bình thủy tinh và đóng chặt nắp lại thì bạn bảo quản rượu ở nơi thoáng mát, tránh ánh sáng mặt trời. 20 đến 25 độ C là nhiệt độ thích hợp để bảo quản sản phẩm.
Khoảng 3 – 4 ngày sau, bạn mở nắp bình thủy tinh, đổ vào 2 lít rượu trắng đã được chuẩn bị sẵn sau đó đậy kín nắp và để 20 – 30 ngày nữa là có thể mang rượu nếp than ra thưởng thức.
Một mẻ rượu nếp than ngon là khi bạn thưởng thức, bạn cảm nhận được vị cay và nồng của rượu, hương thơm gạo nếp hòa quyện với men ngọt cho ra mùi vị rất đặc trưng và khó quên. Rượu khi uống không bị thé, không có váng nổi lên. Màu sắc rượu màu tím trong rất đẹp mắt.
- Chia sẻ kiến thức sức khỏe cho bạn: Tăng phong độ đàn ông bằng dinh dưỡng hàng ngày.
3. Thời gian bảo quản rượu nếp than Lai Châu
Trên thực tế thời gian bạn có thể cất giữ và bảo quản rượu nếp cẩm sẽ phụ thuộc rất lớn vào chất lượng những nguyên liệu bạn lựa chọn để ngâm rượu cũng như tính khoa học trong cách làm rượu nếp cẩm.
Nếu như các quy trình làm rượu đúng tiêu chuẩn và cẩn thận thì bạn sẽ bảo quản được từ 2 – 3 năm, thậm chí có những loại bảo quản lên tới 5 năm. Rượu càng ủ lâu lên men càng mang đến hương vị ngon. Trường hợp bạn muốn giữ hương vị của rượu ổn định thì có thể đặt bình ủ rượu trong ngăn mát tủ lạnh.
4. Tác dụng của rượu nếp than
Theo y học cổ truyền, gạo nếp than có tính ôn, vị ngọt, trung ích khí, ấm tỳ vị, giải độc, trừ phiền, chữa chứng hay toát mồ hôi, tả, dạ dày, ruột hư hàn, hay đi tiểu, tiểu về đêm nhiều.
Đây là loại thực phẩm được đánh giá là rất tốt cho sức khỏe, các nhà khoa học đã phân tích trong men cơm rượu nếp than có chứa chất lovastatin và ergosterol nên có khả năng tái tạo mạch máu, phòng tránh tai biến tim mạch.
Ngoài ra, nếp than còn có chứa protein, chất béo, carbohydrate, vitamin B, vitamin E, canxi, phốt pho, kali, magie, sắt, kẽm… và một số các vi chất khác.
Nhiều nhất là hàm lượng vitamin C, chất diệp lục và anthocyanin, carotene thường không có trong các loại nếp khác vì vậy giúp cung cấp dinh dưỡng, tăng sức đề kháng và làm đẹp cho phụ nữ, đặc biệt sau kỳ kinh nguyệt hay sau sinh.
